Bạn có biết nguyên nhân gà chết đột ngột có thể đến từ rất nhiều vấn đề khác nhau hay không? Không chỉ mắc bệnh, gà còn có thể đột tử nếu môi trường nuôi gặp phải vấn đề. Vì thế, việc cùng Daga88 tìm hiểu về những nguyên nhân khiến gà chết đột ngột là cực kỳ quan trọng để phòng tránh ngay từ lúc nó chưa xuất hiện.
Nguyên nhân gà chết đột ngột do bệnh lý
Nhiễm bệnh là một trong những nguyên nhân gà chết đột ngột hàng đầu hiện nay. Tuy nhiên không phải bệnh nào cũng dễ phát hiện từ sớm, đặc biệt là các bệnh truyền nhiễm có thời gian ủ lâu, lúc bộc phát thì nhanh và tấn công toàn đàn trong thời gian ngắn.
Bệnh tụ huyết trùng
Tụ huyết trùng do vi khuẩn Pasteurella multocida gây ra là nguyên nhân gà chết đột ngột phổ biến nhất hiện nay. Nó có thể khiến gà chết chỉ sau vài giờ với các biểu hiện như thở gấp, tím mào, ủ rũ rồi gục xuống. Trong nhiều trường hợp, người nuôi không kịp nhận ra dấu hiệu nào trước lúc gà chết, nhưng khi mổ khám sẽ thấy phủ tạng xung huyết, máu đọng ở tim, phổi sưng và đỏ rực.
Bệnh Newcastle – dịch tả gà
Đây là một loại virus cực kỳ lây lan và có thể giết chết cả đàn gà chỉ trong vài ngày. Triệu chứng không điển hình, thường thấy là co giật nhẹ, vẹo cổ, đi đứng loạng choạng hoặc tiêu chảy trắng. Nhưng không phải lúc nào những dấu hiệu này cũng xuất hiện trước khi chết. Nguyên nhân gà chết đột ngột do Newcastle thường xảy ra với gà từ 2 tháng tuổi trở lên, đặc biệt là khi không tiêm phòng đầy đủ. Virus có thể tồn tại trong không khí, nước uống, thậm chí lây lan qua người chăm sóc.
Bệnh Gumboro – viêm túi Fabricius
Bệnh này tấn công mạnh vào gà con từ 3 đến 6 tuần tuổi khiến hệ miễn dịch suy giảm và tử vong nhanh. Những con nhiễm bệnh thường bỏ ăn, ủ rũ, lông dựng, tiêu chảy trắng xanh sau đó kiệt sức và chết. Khi kiểm tra, túi Fabricius bị sưng to cũng như có vết xuất huyết. Gumboro được xem là một trong những nguyên nhân gà chết đột ngột cần được tiêm phòng bắt buộc nếu nuôi gà số lượng lớn.
Nguyên nhân gà chết đột ngột do môi trường
Theo sư kê tại Daga88 chia sẻ, không phải lúc nào gà chết đột ngột cũng do bệnh. Nhiều trường hợp đến từ yếu tố ngoại cảnh hoặc cách chăm sóc sai lệch, nhất là trong những giai đoạn thời tiết thất thường hoặc đổi mùa đột ngột.
Sốc nhiệt do thay đổi thời tiết
Khi nhiệt độ tăng đột ngột hoặc chuyển lạnh nhanh, gà có thể bị sốc nhiệt dẫn đến suy hô hấp và chết bất ngờ. Điều này xảy ra phổ biến vào thời điểm giao mùa hoặc khi chuồng trại không đủ cách nhiệt. Nguyên nhân gà chết đột ngột do sốc nhiệt thường xảy ra vào ban đêm hoặc sáng sớm. Nếu chuồng nuôi quá kín hay không có quạt thông gió, gà sẽ thiếu oxy và dễ chết khi ngủ.
Dinh dưỡng mất cân bằng
Việc cho ăn không cân đối, đặc biệt là quá nhiều đạm hoặc không bổ sung khoáng vi lượng sẽ gây áp lực lên gan, thận và tim. Gà có thể chết vì sốc nội tạng mà không kịp biểu hiện bất kỳ dấu hiệu nào. Ngoài ra, sử dụng thức ăn cũ bị mốc hoặc nhiễm nấm aflatoxin cũng là một trong những nguyên nhân chết đột ngột thường gặp, nhưng dễ bị bỏ qua.
Dùng thuốc sai cách
Một lỗi phổ biến ở người mới nuôi là lạm dụng kháng sinh, thuốc kích tăng trọng hoặc thuốc phòng bệnh không đúng liều. Điều này khiến cơ thể gà phản ứng ngược gây co giật, suy gan thận và chết tức thời. Việc pha thuốc không theo hướng dẫn, sử dụng thuốc cho heo, chó để áp dụng cho gà cũng từng gây nhiều trường hợp gà chết bất ngờ mà không rõ nguyên nhân nếu không xét nghiệm nội tạng sau mổ.
Phòng tránh để gà không bị chết một cách đáng tiếc
Phòng bệnh luôn hiệu quả và tiết kiệm hơn điều trị, nhất là với những nguyên nhân gà chết đột ngột không thể đoán trước. Việc xây dựng quy trình chăm sóc khoa học từ chuồng trại đến dinh dưỡng sẽ giảm thiểu rủi ro đáng kể.
Thiết kế chuồng nuôi hợp lý
Chuồng trại phải cao ráo, thông gió tốt nhưng không lộng gió, có lớp nền khô sạch và được vệ sinh thường xuyên. Sư kê nên dùng quạt thông gió và đèn sưởi khi cần thiết, đặc biệt là vào mùa lạnh hoặc mưa kéo dài. Khoảng cách máng ăn đến máng uống cần hợp lý, không để gà chen lấn quá mức, tránh hiện tượng chết ngạt hoặc giẫm đạp lẫn nhau, nhất là với gà con.
Lên lịch tiêm phòng đầy đủ
Các loại vaccine bắt buộc cần được tiêm theo lịch cụ thể gồm Gumboro, Newcastle, Tụ huyết trùng,… Kết hợp sử dụng men tiêu hóa, điện giải và vitamin tổng hợp định kỳ để hỗ trợ sức đề kháng, nhất là trong các đợt giao mùa hoặc sau khi gà thay lông. Đây là bước thiết yếu để phòng tránh các nguyên nhân gà chết đột ngột liên quan đến bệnh truyền nhiễm, vốn rất khó xử lý nếu đã lây lan toàn đàn.
Kết luận
Theo Daga88, có nhiều nguyên nhân gà chết đột ngột và nó trải dài từ bệnh lý nguy hiểm đến sai sót nhỏ trong quá trình chăm sóc. Việc nắm rõ từng nguyên nhân, đồng thời xây dựng quy trình nuôi khoa học, tiêm phòng đúng lịch và quan sát kỹ từng thay đổi của đàn gà là yếu tố then chốt giúp phòng tránh từ sớm. Nuôi gà không chỉ là kinh nghiệm mà còn là sự chủ động trong mọi tình huống để bảo vệ thành quả nuôi dưỡng bền vững.
